Trong thời đại chuyển đổi số mạnh mẽ, chữ ký số đã trở thành công cụ quan trọng trong các giao dịch điện tử. Chữ ký số có bị làm giả không? Đây là mối quan tâm lớn của nhiều cá nhân và doanh nghiệp. Thông qua bài viết này, FAST sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của chữ ký số, cách kiểm tra hợp lệ và giải pháp bảo mật hiệu quả.
Chữ ký số là gì? Cơ chế hoạt động
Chữ ký số là một dạng chữ ký điện tử sử dụng công nghệ mã hóa để xác thực danh tính của người ký và đảm bảo tính toàn vẹn của văn bản, tài liệu số. Nó hoạt động dựa trên hạ tầng khóa công khai (PKI – Public Key Infrastructure) với 2 thành phần chính:
- Khóa riêng (Private Key): Dùng để ký tài liệu. Mỗi cá nhân/đơn vị sở hữu riêng tư và bảo mật tuyệt đối.
- Khóa công khai (Public Key): Dùng để xác minh chữ ký số, được chia sẻ rộng rãi.
🔐 Cơ chế hoạt động:
- Người ký dùng khóa bí mật để tạo ra chữ ký số cho văn bản.
- Người nhận dùng khóa công khai để xác minh chữ ký.
- Nếu văn bản bị chỉnh sửa, chữ ký số sẽ không còn hợp lệ.
Chữ ký số có thể bị giả mạo không?
Về mặt kỹ thuật, việc giả mạo chữ ký số là rất khó xảy ra, nhưng không phải là không thể nếu người dùng:
- Làm rò rỉ khóa bí mật (private key).
- Bị đánh cắp USB token.
- Thiết bị ký bị nhiễm mã độc.
- Ký nhầm trên các nền tảng giả mạo.
Tuy nhiên, với các công nghệ mã hóa mạnh như RSA 2048 bit, SHA-256, khả năng bẻ khóa gần như bằng không nếu người dùng tuân thủ quy trình bảo mật.
Làm sao để nhận biết chữ ký số có bị giả mạo hay không?
Dưới đây là 2 cách đơn giản giúp bạn kiểm tra tính hợp lệ và nhận biết dấu hiệu giả mạo của chữ ký số:
Cách 1: Kiểm tra trực tiếp trên website Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia (NEAC)
Truy cập website https://neac.gov.vn/vi/kiem-tra-chu-ky-so, sau đó tải lên văn bản có chữ ký số để hệ thống tự động xác minh. Hệ thống sẽ hiển thị thông tin chi tiết như: tên người ký, đơn vị cấp chứng thư, trạng thái chữ ký và tính toàn vẹn của dữ liệu.
- Ưu điểm: Nhanh chóng, chính xác, kiểm tra được nhiều định dạng tài liệu.
- Hạn chế: Phụ thuộc vào trạng thái hoạt động của website.
Cách 2: Sử dụng phần mềm ký số do Bộ TT&TT phát triển
Người dùng có thể tải và cài đặt phần mềm NEAC Signer từ website NEAC. Sau đó mở file văn bản ký số và sử dụng tính năng “Kiểm tra chữ ký”.
Phần mềm sẽ hiển thị kết quả chi tiết về tính hợp lệ của chữ ký và chứng thư số đi kèm.
- Ưu điểm: Cho phép kiểm tra offline, hỗ trợ nhiều tính năng nâng cao.
- Hạn chế: Cần cài đặt phần mềm, thao tác nhiều bước hơn.
Giải pháp bảo vệ và tăng cường an toàn cho chữ ký số
Bảo mật khóa bí mật
Khóa bí mật (private key) là thành phần cốt lõi quyết định tính bảo mật của chữ ký số. Nếu khóa này bị lộ hoặc đánh cắp, kẻ xấu có thể giả mạo chữ ký số để thực hiện các hành vi gian lận nghiêm trọng.
Do đó, người dùng tuyệt đối không chia sẻ thiết bị lưu trữ khóa bí mật như USB token cho người khác. Nên đặt mật khẩu mạnh, thay đổi định kỳ và chỉ sử dụng trên các thiết bị đáng tin cậy. Trong môi trường doanh nghiệp, nên phân quyền truy cập rõ ràng và ghi lại nhật ký sử dụng thiết bị ký số.
Không ký số trên các nền tảng không rõ nguồn gốc
Người dùng tuyệt đối không nên ký điện tử trên các nền tảng không rõ nguồn gốc, các trang web giả mạo hoặc ứng dụng chưa được kiểm định. Ngoài ra, cần tránh mở các file đính kèm lạ, đặc biệt là file .docx, .pdf, .xlsm từ email không xác thực – đây là con đường phổ biến để hacker cài mã độc và lấy cắp thông tin chữ ký số.
Lựa chọn phần mềm ký số như Fast e-Contract có hỗ trợ kiểm tra trạng thái chứng thư số, mã hóa mạnh và được cập nhật thường xuyên giúp doanh nghiệp an tâm trong mọi giao dịch điện tử.
>>> Xem thêm: Giới thiệu phần mềm quản lý hợp đồng điện tử Fast e-Contract
Đào tạo an ninh mạng
Việc đào tạo nhân viên nhận biết các hình thức tấn công mạng như phishing, email giả, trang web mạo danh sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ bị lộ dữ liệu và đánh cắp chữ ký số. Ngoài ra, việc cập nhật thường xuyên các kiến thức bảo mật mới nhất cũng giúp nhân sự nâng cao cảnh giác trước các thủ đoạn tấn công ngày càng tinh vi.
Chữ ký số FAST – Đảm bảo tính pháp lý và an toàn bảo mật
Dịch vụ chữ ký số FAST là một trong những giải pháp chữ ký số uy tín tại Việt Nam, được cấp phép bởi Bộ Thông tin & Truyền thông, đảm bảo:.
- Áp dụng chuẩn bảo mật PKI với mã hóa RSA 2048 bit.
- Hợp lệ pháp lý, được công nhận trong các giao dịch điện tử, tài chính, thuế, hóa đơn…
- Hệ thống giám sát và xác minh tự động giúp phát hiện các hành vi ký giả mạo.
Chữ ký số FAST đã tích hợp sẵn sàng với các phần mềm kế toán, phần mềm hóa đơn điện tử, phần mềm ERP… giúp quy trình ký tá trở nên dễ dàng và nhanh chóng.
>>> Xem thêm: Dịch vụ chữ ký số FAST